خواص دارویی گیاه رزماری یا اکلیل کوهی

آشنایی با خواص دارویی گیاه رزماری یا اکلیل کوهی

رزماری یا اکلیل کوهی، گیاهی چند ساله، معطر و از خانواده نعنائیان است که برگ‌های سوزنی شکل و همیشه سبز دارد.

این گیاه، در کشورهای اروپایی جایگاه ممتازی در آشپزخانه داشته و در تهیه سس‌ها و گوشت کباب وجود آن ضروری است.

این گیاه، بومی مناطق مدیترانه و اوروگوئه است. گل‌های آن در رنگ‌های گوناگون سفید، صورتی، بنفش یا آبی می‌رویند.

نام رزماری برگرفته از کلمات لاتین ""ros به معنای شبنم و "marinus" به معنای دریا است. ارتفاع بوته این گیاه 50- 20 سانتی‌متر است و در شرایط مناسب آب و هوایی که برای این گیاه همان هوای گرم و مرطوب است ارتفاع آن به 150 سانتی‌متر هم می‌رسد. روغن اکلیل کوهی از قدیم برای درمان نقرس و دردهای عضلانی مورد استفاده قرارا می‌گرفته و یکی از اجزای اصلی داروی معروف «آب مجارستان» را تشکیل می‌داده است. این معجون، زندگی را به الیزابت ملکه مجارستان که دچار رعشه و فلج دست و پا شده بود، بازگردانید. در طول قرن پانزدهم، مردم شاخه‌هایی از اکلیل کوهی را در منازل خود می‌سوزانیدند تا آنها را از مرگ سیاه (طاعون) حفظ کند؛ همچنین در جنگ جهانی دوم، اکلیل کوهی را به همراه سرو کوهی در بیمارستان‌های فرانسه می‌سوزانیدند، تا از بروز عفونت جلوگیری به عمل بیاید .

در منزل اکلیل کوهی از گیاهانی است که در طباخی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مزه تند آن گوشت گوساله‌ی سرخ شده را خوشمزه و غذای تهیه شده از مرغ و ماهی را لذیذ می‌نماید. این گیاه همراه دیگر سبزی‌ها نیز پخته می‌شود و به مصرف می‌رسد. اکلیل کوهی در تهیه لوازم آرایشی نیز به کار می‌رود و روغن آن یکی از اجزای مواد تقویت کننده و شامپوهای مخصوص موی سر می‌باشد .

● مشخصات ظاهری :

اکلیل کوهی گیاهی بوته‌ای و همیشه سبز و بسیار معطر می‌باشد. طول آن به یک و نیم متر می‌رسد و شاخه‌های متعدد آن هنگامی که جوان هستند، نرم و کرکدار است. اما با گذشت زمان چوبی و سخت شده و پوست آن فلس مانند و قهوه‌ای مایل به خاکستری می‌شود. برگ‌های گیاه بسیار باریک، شبیه چرم و حالت سنبله را دارند. سطوح رویی برگ‌ها سبز پررنگ و زیر آنها نرم و خاکستری کم‌رنگ می‌باشد. وقتی که برگ‌ها به هم مالیده شوند، عطری بسیار قوی از آنها متصاعد می‌شود که بوی کافور و کمی هم بویی شبیه کاج می‌دهد. از اوایل بهار تا اوایل تابستان گل‌های دو لپه‌ای آبی و کم‌رنگ به صورت خوشه‌ای از انتهای ساقه‌های اکلیل کوهی ظاهر می‌شوند.

از نظر خواص طبی و دارویی رزماری اثر ضدعفونی کننده و معرق داشته و جریان خون را در اندام‌های شکمی افزایش می‌دهد و در تحریک میزان ترشح شیره‌های گوارشی و صفرا بسیار مفید است.

برخی از مهمترین خواص دارویی گیاه رزماری یا اکلیل کوهی عبارتند از:

ضد درد، ضدعفونی‌کننده، ضد افسردگی، ضد التهاب، خلط‌ آور، ضد ویروس و تقویت کننده نیروی جنسی است.

این گیاه شفا‌بخش، برای معالجه رماتیسم، فلج، سستی اعضاء، تشنج، اختلالات عصبی و تنفسی و همچنین نارسایی کبد و کیسه صفرا مفید و موثر است.

باعث گشادی رگ‌ها و تقویت گردش خون می‌شود بنابراین برای جلوگیری از ریزش موها مفید است.

محققان در تحقیقات خود متوجه شدند این گیاه نه‌ تنها حافظه بزرگسالان را تقویت می‌کند بلکه برای تقویت حافظه دانش‌آموزان نیز مفید است.

خستگی‌های مفرط را بهبود بخشیده و برای رفع اضطراب و پریشانی توصیه می‌شود.

دردهای عضلانی را تسکین می‌بخشد و سوءهاضمه ناشی از استرس را برطرف می‌می‌کند.

در رایحه‌ درمانی استفاده‌های بسیاری از این گیاه می‌شود که ایجاد احساس جوانی و شادابی، ‌عشق و سلامتی و نیز خواب راحت از جمله کاربردهای موثر این گیاه در این حرفه است.

از گیاه رزماری برای رفع چاقی، بیماری‌های کبدی و معدی، برونشیت و آسم استفاده می‌شود.

استفاده از این گیاه برای تنظیم ضربان قلب توصیه می‌شود.

توجه:

مادران باردار،‌ مبتلایان به صرع از مصرف این گیاه خودداری کنند همچنین در موارد حساسیت‌های شدید از این گیاه دارویی استفاده نشود.